روان تحلیل / مطالب / روانشناسی تحلیلی یونگ / ویکی یونگ

کهن‌الگوی آپولو

1398/12/09

چکیده
آپولو خدای خورشید است. او پسر محبوب زئوس، تیرانداز، موسیقیدان، قانون‌گذار، پیشگو، زیبا، جوان و اهل هنر بوده که علاقه یونانیان به امور عینی و قابل سنجش و دوری از تخیلات و عرفان را نشان می‌دهد. او خلافکاران را مجازات کرده و از داروسازان و چوپان‌ها حمایت می‌کند. ویژگی‌های شخصیتی آپولو و هوش و اراده‌اش باعث موفقیت او در همه امور به جز عشق می‌شود. او که مانند خورشید مقدس و پاک‌کننده است، یک جنبه تاریک و پنهان هم دارد که در مجازات‌های بی رحمانه‌اش خود را نشان می‌داد.
 

آرکتایپ آپولو (Apolo Archetype)


کهن‌الگوی آپولو

تحقیق، گردآوری و نگارش: محمد جواد تاج
(دانش آموخته دوره تربیت مدرس و تحلیلگر یونگی در روان تحلیل

 

 

خدای خورشید – نظم – زیبایی و هنر – قاطعیت و شفافیت – کمانگیری و هدفمندی – جزئییات – ارزیابی عینی - اراده
 

اسطوره آپولو

آپولو فرزند لتو و زئوس و برادر دوقلوی آرتمیس است. وقتی لتو، آپولو و آرتمیس را حامله بود، برای در امان ماندن از خشم هرا (همسر زئوس) به جزیره‌ای دور افتاده در زمین پناه برد و آنان را به دنیا آورد. آپولو و آرتمیس هردو شکارچی بودند. تیروکمان آپولو که خدای خورشید است، زرّین و تیروکمان آرتمیس که خدای ماه است، سیمگون بود. هردوی آنان قادر بودند با شلیک‌های بی‌خطای خود مرگ ناگهانی و بدون درد شکار خود را موجب شوند. آنان به دست نیافتنی بودن و پاک و منزه بودن شهره بودند. آپولو و آرتمیس نگهبان و مراقب جوانان بودند و در عین حال به وقت تنبیه آنان، درنگ نمی‌کردند. وقتی آپولو با تیروکمان خود قدرت اِروس (سمبل عشق که آن را با با تیری که به قلب میزند می‌شناسیم) را به سخره گرفت، اروس برای انتقام تیر عشق را به قلب آپولو، و تیر نفرت را به قلب دافنه (اولین محبوب آپولو) شلیک کرد. و اینگونه آپولو دچار رنج و اندوه شد. آپولو عشق‌های ناکام متعددی را تجربه کرد و همچنین در مهرورزی به همجنس خودش نیز موفق نبود.
 
 
 
کهن‌الگوی آپولو
 
 
 
 
آپولو پس از زئوس مقتدرترین رب‌النوع محسوب می‌شد. او نماد اقتدار قوانین و فرامین بود و در معبد دلفی که تحت اخیار خود قرار داده بود، آموزه‌هایی از او وجود داشت:
- مهارت ذهن خود را بدست بگیر.
- محدودیت‌ها را ببین.
- از گستاخی نشأت گرفته از غرور بپرهیز.
- آنچه بر زبان می‌آوری محترمانه باشد.
- حق را رعایت کن.
- در برابر خداوند سر فرود آور.
- پیروزی با زور ممکن نمی‌شود.
- زنان را تحت فرمان خود درآور.
 

شخصیت آپولویی

آپولو، شخصیتی است که جویای تعاریف روشن است و به نظم و هماهنگی اهمیت می‌دهد. ظاهر امور بیشتر از عمق آنان برای او مهم است. تفکر و ارزیابی عینی را به احساسات و شهود درونی ترجیح می‌دهد. آپولو از فاصله دور با شفافیت، جزئیات را می‌بیند. او می‌تواند هدفی را انتخاب کند و آن را با تیروکمان اراده و قاطعیت، شکار کند. ذهن آپولو منطقی است و همیشه طبق برنامه ریزی از پیش تعیین شده عمل می‌کند. او بسیار آینده نگر است و مقصد خود را می‌شناسد و این امر به موفق شدن او بیش از دیگران کمک می‌کند. اهداف او واقع بینانه و نیازمند سختکوشی هستند. او در رقابت‌هایی شرکت می‌کند که به مقام و رتبهٔ بالایی برسد و خواهان کسب شهرت است. هنر آپولو نیز به شکلی ایده آل، منظم، قانون مدار و هارمونی دار بروز پیدا می‌کند موسیقی او نت‌های شفاف دارد و همچون ریاضیات عالی‌ست. زیبایی، اعتدال، و نظم، علائمی هستند که موسیقی آپولویی را تاثیرگذار می‌کند. (مثال: موسیقی کلاسیک باخ)
 
سرشت چهارچوب‌خواه آپولو موجب می‌شود که از هرج و مرج و بی نظمی و غافلگیری به دور باشد و خواهان و مدافع قانون‌گذاری و تعیین محدودیت‌ها و باید و نبایدها باشد.
آپولو در امور مختلف زندگی، مسائل و راه‌هایی که مبتنی بر اصول از پیش تعیین شده و پرسابقه باشد، به امور چالش‌برانگیز و جنجالی ترجیح می‌دهد. یک مرد آپولویی از نظر عاطفی و احساسی، دست‌نیافتنی‌ست. زیرا او مسائل را خردمندانه و منطقی، از بالا بررسی می‌کند و از پاسخ‌های احساسی و عاطفی و شخصی به مسائل دوری می‌کند. اصول اخلاقی و زندگی بر اساس آن‌ها برای او بسیار مهم است. کهن‌الگوی آپولو، جایگاهی برادرانه در روابط و گروه‌ها دارد. او دیگران را به کار گروهی تشویق می‌کند و به آسانی در نقش شریک و همکار قرار می‌گیرد. و همچنین از اینکه فرد شماره دو باشد و کسی دیگر ریاست را بپذیرد، مشکل و ابایی ندارد. او در جنگ‌ها و فضاهای دوئل مانند، شخصاً شرکت نمی‌کند. غالباً مشاهده‌گر است و از خطرجویی پرهیز می‌کند.
 
 
 
کهن‌الگوی آپولو
 
 

آپولوی کودک

کودک آپولویی، کودکی درخشان و کنجکاو است که مدام سؤال می‌کند و از نظاره کردن به دنیای اطراف و بررسی آن لذت می‌برد. او در خیالات و رؤیا غرق نمی‌شود و به جمع آوری اطلاعات درباره اشیا علاقمند است. در مدرسه و جمع هم سن و سالانش، در کارهای جمعی شرکت می‌کند و حالتی برادرانه دارد. اغلب دیگران مایلند بهترین دوست او باشند اما او شخصاً دوست نزدیک و محبوبی ندارد. در مسابقات و امتحانات درخشان و برنده است و اگر استعدادِ رشته‌ای را نداشته باشد، با تمرین و ممارست، مهارت آن را بدست می‌آورد. در انجام تکالیف و امور مختلف، برنامه و نظم دارد و از قبل زمان کارهای خود را می‌داند.
 
 

ارتباط آپولو با والدین

آپولو از همان ابتدای کودکی، تأیید و رضایت والدین و اطرافیان را به همراه دارد. او خصوصاً تمایل دارد مورد تشویق و تأیید پدر سنتی خود قرار گیرد. گاهی والدین ممکن است از طریق فرزند آپولویی خود ابراز وجود کنند و از طریق موفقیت فرزندشان احساس بهتری نسبت به خودشان پیدا کنند. به همین خاطر مسئولیت‌های سنگین بر دوش کودک خود می‌گذارند و اهمیت و دوست داشتن فرزند خود را مشروط به موفقیت و انجام مسئولیت‌ها می‌کنند. حال، نیاز به بردن بخاطر بایدهای والدینی که به او عشقی شرطی دارند، اضطراب و آسیب روانی به او وارد می‌کند. او زمانی شکوفا می‌شود که عشق و احساس ارزشمندی را بخاطر خود نه بابت دستاوردهایش دریافت کند. کهن الگوی آپولو درونا تمایل به داشتن یک پدر زئوسی و تأیید شدن توسط او دارد. اگر در زندگی چنین پدری نداشته باشد، کششی عمیق به یافتن چنین شخصیتی دارد.
 
 
 
کهن‌الگوی آپولو
 

 

جوانی آپولو

تکلیف نیمه اول زندگی آپولو، کار و موفقیت است. در جوانی اکثر مردان آپولویی، هیاهوی غرایز و کشمکش‌های آغاز جوانی و اشتغالات فکری مخصوص آن دوره، دیده نمی‌شود.
 

کار آپولو

کار بخش مهمی از زندگی آپولوست. او برای تمرکز روی یک موضوع و تمرین و کسب مهارت و پیشرفت در آن و دنیال کردن اهداف بلند مدت، توانایی ذاتی دارد. بنابراین شغل‌هایی مانند پزشکی و حقوق برای آنان مناسب است. او با همکاران خود ارتباطی برادرانه دارد و گروه را هدایت می‌کند. با زنانی که هدفمند و کارآمد هستند نیز به خوبی ارتباط برقرار می‌کند. تأیید مراجع قدرت و فرامین آنان برای او مهم است. آپولو تایپ‌ها، در کارآفرینی سرمایه‌مدارانه قادر به موفقیت نیست. زیرا فاقد قدرت طلبی و خیالپردازی و قاطعیت و بی‌رحمی هستند. شکست در کار یا رسیدن به نقطه‌ای که ادامهٔ پیشرفت برایش غیرممکن باشد، برای او بسیار سنگین و فلج کننده خواهد بود.
 
 

ارتباط آپولو با مردان دیگر

آپولو با مردان دیگر ارتباط خوب و مثبتی دارد. اهل مذاکره و خوش قول است و از ارتباط لذت می‌برد. اما رفیق صمیمی و دائمی ندارد. ارتباط آپولو با زنان او اغلب جذب زنان مستقل و شایسته و جذاب می‌شود و تمایل به کار و رقابت با آنان دارد. با زنی که علایق مشترکی با او داشته باشد ارتباط برقرار کرده و حامی یکدیگر می‌شوند. اما از نظر عاطفی و احساسی با زنان درگیر نمی‌شود و ارتباط خود با آنان را برادر-خواهرانه می‌بیند.
 
 
 
کهن‌الگوی آپولو
 
 

غریزه جنسی و ازدواج آپولو

آپولو عاشق پیشه و احساساتی نیست. وقتی روی مسئله‌ای تمرکز می‌کند به سختی جذب زنان می‌شود. وقتی هم که هدف‌مدارانه زنی را برای ارتباط انتخاب می‌کند، اهل عشق ورزی نیست و به زن احساس وسیله بودن را می‌دهد. با زن صمیمیت فیزیکی و کلامی برقرار نمی‌کند و بعد از برطرف شدن نیاز خود، راحت زن را ترک می‌کند. ازدواج هم برای او یک هدف است و عواطف برای او مهم نیست. اما متعهد است. در ازدواج سنتی که نقش‌ها تعیین شده هستند، خوب عمل می‌کند به شرطی که زن، توقع بیشتری نداشته باشد و با صبوری نیازهایش را در چهارچوب همین ارتباط ارضاء کند. آمار ازدواج مردان آپولویی با زنان آتنایی که بیشترین شباهت را با خودشان دارند نیز بالاست. در واقع این ازدواج، کاری‌ست و هردو به کار بیشتر از عواطف و شور زندگی بها می‌دهند.
 
 

آپولو و ارتباط با فرزند

مردان آپولویی، پدرانی خوب و مراقب هستند که وظایف سنتی یک پدر را به خوبی انجام می‌دهند. اما رابطه احساسی با فرزندشان برقرار نمی‌کنند و او را در آغوش نمی‌گیرند. گاهی ممکن است بخاطر غرق در کار بودن، غایب باشند. اگر علایق فرزندان با او مشترک باشد، با هم در مورد اهداف و برنامه‌ها گفتگو می‌کنند و حتی ممکن است درگیر فعالیت مشترک شوند. آنگاه ارتباطی لذتبخش و خوب را تجربه می‌کنند.
 
 

میانسالی آپولو

کهن‌الگوی آپولو، بخش‌های سرکوب شده بسیاری دارد. احتمالاً قدری خود را وقف دنیای کار کرده که در زندگی خانوادگی خود ارتباط گرمی ندارد. ممکن است فرزندانش او را طرد کرده یا علیه او طغیان کنند. همگی این مسائل می‌تواند برای او تبدیل به بحران و افسردگی شود. اما با این حال او همواره ناحیه امن خود و درجا زدن را به حرکات انقلابی ترجیح می‌دهد. ممکن است وقتی به مرحله باثباتی برسد، تصمیم به تغییر شغل بگیرد و کاری کند که تابحال نکرده بود.
 
 
 
کهن‌الگوی آپولو
 

کهنسالی آپولو

او که همیشه دوراندیش و حسابگر بوده، با صرفه‌جویی‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها تا زمان بازنشستگی وضع مالی او خوب شده و امنیت مالی دارد. احتمالاً به کاری منظم مشغول است و دور خود را شلوغ نگه داشته است. اگر ذات آپولویی خود را حفظ کرده باشد، همچنان از درون نگری و عمق پرهیز می‌کند.
 
 

مشکلات روانی

دوری عاطفی: نگاه منطقی و ارزیابی کننده آپولو، فرصت درگیری عاطفی و صمیمت یا افراد را از او می‌گیرد. او حتی توان ابراز احساسات را ندارد.
طرد شدن عشقی: او به دلیل نداشتن عمق، شور، هیجان و صمیمیت عاطفی، توسط زنان محبوبش طرد می‌شود.
خودشیفتگی: در جامعه و خانواده‌ای که احساسات و شور برای مرد ارزش محسوب نمی‌شود، مرد موفق و بی‌احساس آپولویی ارزشمند می‌شود و ممکن است خودشیفته شود. خصوصاً اگر باهوش و خوش قیافه هم باشد.
بی رحمی: یکی از وجوه منفی کهن‌الگوی آپولو، قاطعیت در اصول خود است و در صورتی که قدرت آن را داشته باشد، کسانی که آن اصول را رعایت نکنند، بی رحمانه تنبیه می‌کند. خشم او، برگرفته از احساسات همیشه سرکوب شدهٔ اوست.
غرور: او که موفقیت‌های بسیار کسب کرده، ممکن است توانایی‌های خود را بیش از آنچه هست ببیند.
راه‌های رشد
دیونوسوس: دیونوسوس، کهن‌الگویی کاملاً عکسِ آپولوست که بر احساسات، سرخوشی و زندگی در لحظه تاکید دارد. آپولو برای تکامل و رشد نیاز دارد تا در وجود خود جایی برای دیونوسوس باز کند. آپولو، سمت نیمکره چپ مغز و دیونوسوس نیمکره راست مغز است. او با خوشآمدگویی به احساسات و غرایز، رؤیاپردازی و عمق پیدا کردن، می‌تواند کامل‌تر باشد.
زن درون: زن درون یا به تعبیر یونگ، آنیما، در وجود آپولو به بند کشیده شده و روح زندگی و انعطاف را از او گرفته است. ارتباط با زنان متفاوت نسبت به آپولو، می‌تواند به او کمک کند با بخش آنیمایی درون خود ارتباط برقرار کند.
انسانیت: ممکن است آپولوی موفق و تک بعدی، دیگران را صرفاً از روی جنبهٔ موفقیت اجتماعی قضاوت و سرزنش و حتی تحقیر کند. او باید یاد بگیرد خود را جای دیگری بگذارد و نگاه دیگران را درک کند و پذیرش بیشتری نست به دیگران پیدا کند.
عشق: اگر او برخلاف انرژی کهن‌الگویی خود، یک بار افسار خود را به دل خود بسپارد و تنها بخاطر عشق کاری کند، تغییر بزرگی در زندگیش اتفاق می‌افتد.






نظرات 
    برای ثبت نظر باید عضو باشید. اینجا ثبت نام کنید یا اگر عضو هستید وارد سامانه شوید.